Philippines trình bản đồ bác yêu sách của Trung Quốc ở Biển Đông

Dự kiến trong tuần này, Chính phủ Philippines sẽ trình Tòa án Quốc tế về Luật biển (ITLOS) ở La Hay (Hà Lan) bản đồ 300 năm tuổi chỉ rõ bãi cạn Scarborough mà Trung Quốc gọi là Hoàng Nham trong tranh chấp chủ quyền giữa 2 nước trên Biển Đông, vốn thuộc lãnh thổ của Philippines 3 thế kỷ trước.

Tàu Malaysia tiếp cận tàu Cảnh sát biển Trung Quốc trên Biển Đông hồi tháng 3 năm ngoái. Ảnh: Getty Images

Dựa vào bản đồ, phía Manila lập luận cái gọi là “đường 9 đoạn” phi lý mà Trung Quốc dùng phân định ranh giới khu vực chủ quyền tại Biển Đông rõ ràng là bất hợp pháp. Theo đó, bãi cạn Scarborough được người Philippines gọi là “Panacot” hay “Panatag” nằm ngoài khơi đảo Luzon thuộc chủ quyền của Philippines. Hãng tin Anh BBC trích dẫn lời của thẩm phán Tòa án Tối cao Philippines Antonio Carpio gọi đây là “mẹ của các tấm bản đồ Philippines” và là bằng chứng thuyết phục nhất mô tả “lãnh thổ thực sự” của nước này.

Theo các phương tiện truyền thông Philippines, báo cáo điều tra độc lập chứng minh tấm bản đồ trên được ấn hành vào năm 1734 tại Manila. Tấm bản đồ xuất hiện vào năm 2012 trong số các tài sản của một quý tộc Anh và được một doanh nhân Philippines mua lại trong phiên đấu giá của Sotheby ở Luân Đôn vì nghĩ rằng nó có thể được sử dụng như bằng chứng quan trọng trong vụ tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông. Vị doanh nhân này dự kiến sẽ trao bản sao chứng thực của tấm bản đồ cho Tổng thống Philippines Benigno Aquino vào ngày 12-6 tới, ngày kỷ niệm Quốc khánh Philippines.

Liên quan Biển Đông, Malaysia trong động thái hiếm hoi tuyên bố sẽ phản đối điều mà nước này gọi là “sự xâm nhập” của tàu thuộc lực lượng Cảnh sát biển Trung Quốc tại vùng biển phía Bắc đảo Borneo.

Phản ứng của Malaysia liên quan đến vụ Bộ trưởng An ninh Quốc gia Malaysia Shahidan Kassim vài ngày trước cho đăng một bức ảnh trên trang Facebook cá nhân, trong đó cho thấy một tàu chấp pháp của Trung Quốc neo đậu tại cụm bãi cạn “giàu dầu mỏ và khí đốt tự nhiên” Luconia, cách đảo Borneo 150 km về phía Bắc và nằm gần cực Nam của cái gọi là “đường 9 đoạn” mà Bắc Kinh đơn phương vạch ra để tuyên bố chủ quyền khoảng 90% Biển Đông. Đáng nói là khu vực rạn san hô này nằm trong vùng đặc quyền kinh tế mà Malaysia tuyên bố chủ quyền khoảng 400 km trong khi lại cách Trung Quốc đại lục hơn 2.000 km.

Phát biểu trong cuộc họp báo sau đó, ông Kassim cho biết Malaysia đã điều tàu Hải quân và lực lượng bảo vệ bờ biển neo cách tàu của Trung Quốc khoảng 1 hải lý để giám sát và cũng để “đảm bảo chủ quyền quốc gia”. Ngoài ra, Bộ trưởng Kassim cũng tổ chức cuộc họp với các cơ quan bao gồm Bộ Ngoại giao, Hội đồng An ninh Quốc gia, Hải quân và lực lượng bảo vệ bờ biển nước này về vấn đề trên.

Trả lời phỏng vấn Nhật báo Phố Wall, Bộ trưởng Kassim cho biết Thủ tướng Malaysia Najib Razak đang có kế hoạch nêu trực tiếp vấn đề này với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và khẳng định Kuala Lumpur sẽ tăng cường hoạt động ngoại giao hơn nữa để bảo vệ lợi ích của Malaysia trên Biển Đông. Ông Kassim nhấn mạnh: “Đây không phải là khu vực có tuyên bố chủ quyền chồng lấn và trong trường hợp này, chúng tôi đang thực hiện hành động ngoại giao”.

Theo trang Diplomat, đây không phải là lần đầu tiên tàu Trung Quốc lấn chiếm vùng biển Malaysia mà trên thực tế, các vụ xâm nhập đang ngày càng mạnh bạo và thường xuyên hơn trong vài năm qua. Do đó, giới quan sát nhận định việc Malaysia lâu nay vẫn “tiếp cận an toàn” vấn đề Biển Đông lại bất ngờ có động thái công khai phản đối Trung Quốc cho thấy mối quan tâm của Kuala Lumpur đối với vấn đề khu vực đang bắt đầu gia tăng. Tại Đối thoại Shangri-La ở Singapore hồi tháng trước, Bộ trưởng Quốc phòng Malaysia Hishammuddin Hussein cũng lên tiếng báo động tranh chấp Biển Đông đang diễn tiến theo chiều hướng xấu hơn. “Nếu chúng ta không cẩn thận, nó chắc chắn leo thang thành một trong những cuộc xung đột đẫm máu nhất thời đại, nếu không muốn nói trong lịch sử của chúng ta” – Bộ trưởng Hussein cảnh báo.

MAI QUYÊN (Báo Cần Thơ)