Tuổi cao, sức dẻo đón xuân
Người cao tuổi (NCT) nói chung có những sở thích riêng mà tuổi trẻ chưa thể hiểu hết được. Một trong các sở thích đó là muốn sum họp bạn bè trong các giai đoạn khác nhau của cuộc đời để trút bầu tâm sự và đặc biệt là thích sum họp gia đình, nhất là trong các ngày vui lớn như Tết đến xuân về. Trong sâu thẳm, ước mong của NCT là trong những ngày chờ đón giao thừa và vui xuân thì mình phải được khỏe mạnh. Bí quyết chính là lựa chọn một chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý.
Để có mùa xuân ấm áp
Một trong các yếu tố tác động đến sức khoẻ NCT là thời tiết. Mỗi khi thời tiết thay đổi nhất là khi chuyển mùa từ nóng sang lạnh, đặc biệt là những ngày giáp Tết thường có mưa phùn và rét, làm ảnh hưởng đến sức khỏe của NCT. Trong gia đình nếu có NCT mắc bệnh mạn tính về xương, khớp, hô hấp, tiêu hóa hoặc tim mạch thì thời tiết lạnh, ẩm làm bệnh càng nặng thêm khiến cho không khí đón xuân kém vui. Để chuẩn bị cho một cái Tết thật vui vẻ, ngoài việc chuẩn bị về vật chất thì cũng cần chuẩn bị cho sức khỏe NCT được ổn định. Theo tập tục thì mọi người thường tắm rửa sạch sẽ trước khi tất niên, với NCT có sức khỏe không được tốt do “đau lâu, ốm dài” thì lại cần được tắm rửa cẩn thận hơn. Nên tắm bằng nước ấm, tắm ở nơi kín không có gió lùa, không nên tắm với thời gian lâu. Nếu NCT sức đã yếu thì nên có sự hỗ trợ của gia đình trong lúc tắm cũng như sau tắm để thân thể được lau khô và mặc quần áo nhanh tránh cảm lạnh đột ngột, đặc biệt là những người có bệnh về tim mạch hoặc rối loạn trí nhớ hoặc đã bị tai biến. Dù là mùa lạnh nhưng NCT cũng cần vận động cơ thể bằng các hình thức khác nhau sao cho phù hợp với từng người: đi bộ, tập các động tác nhẹ (vặn mình, xoay người, cúi xuống, đứng lên hoặc dẫm chân tại chỗ, xoa bóp cơ, xương khớp…). Vận động đều đặn hằng ngày nhằm giúp cho khí huyết lưu thông, hạn chế bệnh tật tấn công và sẽ giúp cho ăn, ngủ tốt hơn. Tuy vậy, dù NCT có sức khỏe tốt cũng không nên vận động với thời gian dài trong mỗi lần tập, mỗi một ngày nên vận động từ 30 – 60 phút là vừa và chia làm 3 – 4 lần. Khi trong gia đình có NCT mà sức khỏe tốt thì chắc chắn rằng việc vui xuân, đón Tết sẽ ấm áp và hạnh phúc hơn rất nhiều.
Thực đơn hợp lý giúp dẻo dai
NCT khác với các lứa tuổi khác là mọi cơ quan và chức năng của cơ thể trên đà xuống cấp và đang bị lão hóa dần dần. Bên cạnh đó, sự ăn, uống của NCT cũng gặp không ít khó khăn do răng yếu hoặc rụng, sự tiêu hóa thức ăn cũng chậm hơn và đôi lúc còn gặp khó khăn do dịch vị và các loại men tiêu hóa bài tiết yếu. Trong dịp Tết, mọi nhà đều dồi dào nguồn thực phẩm và các loại thức ăn thường được chế biến cầu kỳ và nhiều món ăn làm cho sự kích thích thèm ăn tăng lên, do đó NCT có thể ăn quá lượng cần thiết dẫn đến rối loạn tiêu hóa, đầy bụng, chậm tiêu. Vì vậy, trong các ngày vui Tết, đón xuân thì NCT chỉ cần ăn đủ chất, đủ no là được, không nên gắng ăn, cần chọn các loại thức ăn dễ ăn, dễ tiêu. Các bữa ăn tiếp theo chỉ khi nào có cảm giác đói hãy ăn vì lúc đó cơ thể mới tiết dịch vị để tiêu hóa các loại thức ăn. Ăn rau trong các ngày Tết cũng là một vấn đề rất quan trọng đối với NCT để tránh hiện tượng táo bón, khô da. Trong các bữa ăn, tránh dùng các loại thức ăn đã nguội lạnh hoặc đun nấu rồi nhưng để lâu, dễ bị nhiễm vi sinh vật gây bệnh, dẫn đến ngộ độc thực phẩm. Trong những ngày vui, mỗi bữa ăn NCT cũng có thể uống một ly nhỏ rượu vang, tốt nhất là dùng loại vang đỏ trước khi bắt đầu dùng bữa để kích thích cho sự ăn uống tốt hơn. Rượu vang là loại rượu được khuyến cáo là tốt cho tuần hoàn, chống ôxy hóa và trung hòa được các gốc tự do. Tuy vậy, NCT không nên lạm dụng, đặc biệt là đối với NCT có bệnh tim mạch, dạ dày, đại tràng, các bệnh về đường hô hấp như hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. Ăn, uống kiêng khem là điều cần thiết nhưng kiêng khem quá mức cũng không tốt vì sẽ làm cơ thể thiếu chất. Trong dịp Tết, NCT cũng cần lưu ý uống đủ lượng nước cần thiết. Lượng nước đưa vào cơ thể thiếu cũng là một trong những nguyên nhân gây táo bón ở NCT, làm cho da khô nhăn nheo và các chất cặn bã, độc hại đào thải qua đường thận cũng không được thông thoát sẽ bị ứ lại, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Vì vậy, chăm sóc sức khỏe cho NCT trong cuộc sống hằng ngày nói chung và đặc biệt trong các ngày vui xuân đón Tết là hết sức quan trọng, không những làm tăng thêm sự vui vẻ, đầm ấm cho mỗi gia đình mà còn làm cho mọi người, mọi nhà sống trong cộng đồng cũng được vui vẻ, phấn khởi./.
(Theo suckhoedoisong)