Kiên Giang: Thừa lúa tồn kho, thiếu nước sinh hoạt

Tại cuộc họp Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Kiên Giang mới đây, câu chuyện lúa tồn đọng khá nhiều trong dân, tình hình hạn hán, xâm nhập mặn, thiếu nước sạch sinh hoạt… là vấn đề thời sự được nhiều người đặt ra.

Tồn trên 600.000 tấn lúa

Bí thư Huyện ủy Giồng Riềng Trần Văn Liệt cho biết, hiện nông dân trong huyện còn “ôm” đến hơn 70% sản lượng lúa hạt dài, lúa thơm vì không bán được. “Các ghe thu mua múa đề bảng “Không mua lúa hạt dài”. Cần có giải pháp để giải quyết, nếu không sẽ khó ăn nói với dân”, ông Trần Văn Liệt than thở. Theo ông Trần Văn Liệt, cần phải tính đến các giải pháp giảm giá thành trong sản xuất lúa, vì hiện tại chi phí ở Kiên Giang còn khá cao, nên khi gặp lúc lúa mất giá, nông dân không có lãi, dẫn đến khó khăn trong cuộc sống. Giải pháp cấp bách là cần tiếp tục đẩy mạnh cơ giới hóa, điện khí hóa trên đồng ruộng.

Ông Huỳnh Văn Gành, Giám đốc Sở Công thương, tính toán, chỉ tiêu mua tạm trữ của Kiên Giang là 84.000 tấn gạo, cộng với các hợp đồng xuất khẩu đã ký từ năm trước, các doanh nghiệp trong tỉnh từ đầu năm đến nay thu mua khoảng 400.000 tấn gạo, tương đương 800.000 tấn lúa. Trừ đi số lúa dành để tiêu dùng cho đến vụ hè thu, toàn tỉnh còn tồn trên 600.000 tấn lúa. Tại thời điểm triển khai mua tạm trữ, giá lúa ở Kiên Giang tăng khoảng 300 đồng/kg, nhưng hiện nay đã sụt trở lại. “Chúng ta phát động nông dân sản xuất lúa chất lượng cao, nhưng các ghe treo bảng không mua lúa hạt dài, khiến nông dân phải chất đống trong nhà, điều này rất bức xúc”, ông Huỳnh Văn Gành thừa nhận.

Theo ông Trần Trí Viễn, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Kiên Giang, chuyện lúa tồn đọng lớn trong dân là có thật. Vụ đông xuân 2013 tỉnh xuống giống gần 300.000ha, năng suất bình quân đạt 7,15 tấn/ha, tổng sản lượng lương thực cả vụ mùa hơn 2,4 triệu tấn, trong số này có hơn 70% lúa chất lượng cao. Nghịch lý lúa phẩm cấp thấp dễ tiêu thụ, trong khi lúa thơm, lúa hạt dài giá rất thấp nhưng không có người mua.

Nước 50.000 đồng/lu!

Cùng với chuyện tiêu thụ lúa, nhiều hộ dân Kiên Giang đang khốn đốn vì tình trạng khan hiếm nước sạch. Tại các huyện vùng U Minh Thượng, An Biên và An Minh gần như bị mặn bao vây. Đi dọc các xã Nam Thái, Nam Thái A, Tây Yên, Tây Yên A (huyện An Biên); Vân Khánh, Vân Khánh Đông, Vân Khánh Tây, Tân Thạnh (huyện An Minh)… nhiều ao hồ, kênh rạch cạn kiệt và nếu có lại không thể sử dụng vì nước nhiễm phèn, mặn. Theo người dân địa phương, cứ vào những tháng mùa khô là tình trạng khan hiếm nước ngọt lặp lại. Người dân vùng này phải dành một khoản chi phí để đổi nước sạch sử dụng. Nước ngọt đã trở thành một mặt hàng hiếm và giá cũng đang ở mức rất cao từ 20.000 đến 50.000 đồng/lu.

Không chỉ nước dưới kênh rạch bị chua, mặn, nhiễm phèn mà nước ngầm dưới đất cũng không thể sử dụng được. Rất nhiều người thuê mướn thợ đến khoan giếng nước, cố gắng khoan sâu đến 200 – 300m, nhưng khi bơm lên nước có mùi chua và vàng óng. Bí thư Huyện ủy An Minh Nguyễn Văn Tâm cho biết, hiện độ mặn ở tuyến kênh rất cao, cộng với chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm lớn nên đã có hơn 4.500ha tôm nuôi ở An Minh bị thiệt hại. Tình hình xâm nhập mặn đang là mối lo cho việc sản xuất lúa trên nền đất nuôi tôm sắp tới.

Trong khi ở các đảo của Kiên Giang, tình hình thiếu nước ngọt còn gay gắt hơn. Theo Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Kiên Hải Trần Thành Thân, các xã đảo đang “vào vụ” thiếu nước ngọt sinh hoạt nhưng gay gắt nhất là ở xã đảo Nam Du. Hiện giá nước ngọt ở Nam Du thấp nhất là 100.000 đồng/m³, gấp mấy chục lần ở đất liền nhưng nguồn cung cấp rất hiếm.

SGGP