Virus cúm H7N9 “áp sát” biên giới: Nguy cơ cao bùng phát dịch bệnh

Cho đến thời điểm này, Việt Nam đã có 2 ca tử vong do nhiễm virus cúm gia cầm H5N1. Mặc dù chúng ta chưa phát hiện sự xuất hiện của virus cúm A H7N9 trên cả người và gia cầm, nhưng các địa phương của Trung Quốc, nơi có người mắc và tử vong do H7N9 lại nằm sát 4 tỉnh Lạng Sơn, Cao Bằng, Quảng Ninh và Hà Giang. Như vậy, loại virus nguy hiểm này đã “tiến sát” nước ta, cảnh báo nguy cơ cao về khả năng bùng phát dịch bệnh mới.

Thời điểm thuận lợi phát sinh dịch bệnh

Theo Cục Thú y (Bộ NN&PTNT), Chi cục Thú y tỉnh Quảng Ngãi vừa phối hợp với UBND huyện Đức Phổ tiêu hủy đàn vịt gần 1.500 con của hộ ông Trần Ngọc Liền ở thôn Nga Mân, xã Phổ Cường, huyện Đức Phổ, sau khi có kết quả dương tính với virus cúm gia cầm.

Trước đó, ngày 7/2, Trạm Thú y huyện Đức Phổ báo cáo với Chi cục Thú y tỉnh Quảng Ngãi về việc trên địa bàn huyện xảy ra trường hợp vịt chết hàng loạt tại hộ ông Trần Ngọc Liền. Chi cục Thú y tỉnh đã kiểm tra và lấy mẫu gửi cơ quan Thú y vùng IV xét nghiệm.

Cùng ngày, cơ quan Thú y vùng IV thông báo kết quả xét nghiệm dương tính với virus cúm A/H5N1. Như vậy, đến thời điểm hiện tại, ngoài Quảng Ngãi, nước ta còn có tỉnh Bắc Ninh đang có dịch cúm gia cầm.

Những điểm bùng phát gia cầm chết bất thường và nhiễm virus H5N1 đang có nguy cơ gia tăng, tập trung tại một số tỉnh đồng bằng sông Cửu Long, giáp biên giới với Campuchia. Tại phía Bắc, nguy cơ cao cũng đang đe dọa khi các tỉnh bên kia biên giới sát với nước ta đang có dịch cúm H7N9 với 16 ca tử vong.

Cách phòng tránh lây nhiễm virus cúm gia cầm

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã cảnh báo, tình trạng người dân chăn nuôi vịt thả đồng và buôn bán, giết mổ, vận chuyển gia cầm sống không qua kiểm dịch, gia cầm ốm chết là một trong những yếu tố nguy cơ cao làm lây truyền dịch bệnh cúm gia cầm trong cộng đồng. Mặc dù WHO chưa đưa ra khuyến cáo hạn chế việc đi lại và giao lưu thương mại nhưng đã có khuyến cáo khách du lịch đến khu vực có ổ dịch không nên tiếp xúc với gia cầm và đến các chợ bán gia cầm sống. Đồng thời, WHO cũng đang tiếp tục theo dõi sự biến chủng của virus cúm gia cầm lây bệnh sang người và nguy cơ của sự biến chủng lây truyền từ người sang người. Do đó, để phòng lây nhiễm các loại cúm gia cầm, việc người dân tuyệt đối tuân thủ khuyến cáo về vận chuyển, buôn bán, chăn nuôi, giết mổ của cơ quan chức năng là biện pháp phòng chống dịch hữu hiệu.

Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cũng đã có hướng dẫn người dân thực hiện 5 biện pháp để phòng tránh lây nhiễm virus cúm: Thường xuyên rửa tay với xà phòng; thực hiện tốt vệ sinh cá nhân, nơi ở thông thoáng, hạn chế tiếp xúc với người bệnh. Không sử dụng gia cầm, sản phẩm của gia cầm không rõ nguồn gốc; đảm bảo an toàn thực phẩm. Khi phát hiện có gia cầm ốm, chết phải báo ngay cho chính quyền địa phương và đơn vị thú y trên địa bàn. Khi có các biểu hiện cúm như: sốt, ho, đau ngực, khó thở cần đến ngay cơ sở y tế để được tư vấn, khám, điều trị kịp thời. Người trở về nước từ khu vực có bệnh phải áp dụng các biện pháp phòng bệnh, khai báo tình trạng sức khỏe cho cơ quan y tế địa phương để được theo dõi sức khỏe.

Về phía Bộ NN&PTNT, Cục Thú y từ nhiều năm nay cũng đã liên tục có các văn bản hướng dẫn người chăn nuôi, buôn bán gia cầm nhận biết và phòng, chống dịch cúm gia cầm. Theo đó, gia cầm mắc bệnh cúm thường có các biểu hiện như: chết đột ngột hàng loạt với tỷ lệ cao trong đàn; các biểu hiện khác như: chảy nước mắt, nước dãi, lông xù, uể oải, ít đi lại, đầu gật gù, gục xuống đất, khó thở, phù đầu và mặt, mắt đỏ, mào và tích sưng to, da tím tái, da chân phần không có lông xuất huyết tím thành vệt, ỉa chảy rất nặng…

Khi mổ khám gia cầm xem bệnh tích thấy: xoang bụng tích nước hoặc viêm dính; xuất huyết trên bề mặt các cơ và các cơ quan nội tạng, đặc biệt là ở dạ dày tuyến và ruột; xoang mũi và khí quản xuất huyết, chứa đầy dịch nhầy. Để phòng chống, Cục Thú y lưu ý người nông dân chỉ mua gia cầm ở những cơ sở giống có nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo không có bệnh cúm và các bệnh truyền nhiễm khác; nuôi nhốt gia cầm, không nuôi chung nhiều loại gia cầm; chuồng nuôi nhốt gia cầm phải luôn khô ráo, sạch sẽ, thoáng mát về mùa hè và ấm áp về mùa đông, dễ vệ sinh khử trùng tiêu độc; định kỳ vệ sinh, khử trùng tiêu độc chuồng trại, môi trường chăn nuôi (1 lần/tuần) bằng các loại hóa chất, như: cloramin, hanIodine, benkocid và vôi bột… Đặc biệt, khi có hiện tượng gia cầm ốm, chết nghi cúm gia cầm hoặc không rõ nguyên nhân phải báo cáo nhân viên thú y xã, chính quyền địa phương và phải tiêm phòng đầy đủ các loại vaccin cho gia cầm theo quy trình chăn nuôi. Người dân cần thực hiện tốt 6 không: không nuôi thả rông gia cầm; không buôn bán, vận chuyển gia cầm ốm, chết; không ăn thịt gia cầm ốm, chết; không được giấu dịch; không ăn tiết canh gia cầm; không vứt xác gia cầm bừa bãi ra ngoài môi trường.

CAND