Bitcoin không phải là phương tiện thanh toán hợp pháp tại Việt Nam

Thiếu tướng Nguyễn Hùng Lĩnh, Cục trưởng Cục An ninh Tài chính, Tiền tệ và Đầu tư (A84), Tổng cục An ninh II (Bộ Công an) đã khẳng định như vậy.

Sau khi trang web Làm cha mẹ và một vài quán cà phê ở Hà Nội chấp nhận thanh toán bằng tiền Bitcoin, các cơ quan chức năng đã đưa ra cảnh báo về sự rủi ro và không chấp nhận loại hình thanh toán này ở Việt Nam.

Mới đây, ngày 9/7/2014, Công ty TNHH Bitcoin Việt Nam đã hợp tác với Công ty TNHH Bit2C (Israel) ra mắt Sàn giao dịch Bitcoin đầu tiên tại Việt Nam. Về vấn đề này, Thiếu tướng Nguyễn Hùng Lĩnh, Cục trưởng Cục An ninh Tài chính, Tiền tệ và Đầu tư (A84), Tổng cục An ninh II (Bộ Công an) cho biết: Đồng Bitcoin đã xuất hiện ở Việt Nam từ năm 2010 và rộ lên vào khoảng giữa năm 2013 khi các phương tiện truyền thông đưa tin về những dấu hiệu lừa đảo hay những nguy cơ tiềm ẩn gây mất an toàn khi thanh toán, đầu tư, kinh doanh tiền điện tử. NHNN và các cơ quan quản lý đã có cảnh báo về loại hình giao dịch này, khẳng định không chấp nhận đồng Bitcoin trong mọi giao dịch thanh toán; cũng như không chấp nhận việc thông báo, đăng ký các website mua bán Bitcoin tại Việt Nam.

Theo Thiếu tướng Nguyễn Hùng Lĩnh, hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật của Việt Nam hiện nay như Luật NHNN, Pháp lệnh Ngoại hối, NĐ-CP101/2012 của Chính phủ về thanh toán không dùng tiền mặt không có quy định cho phép phát hành, lưu thông, sử dụng Bitcoin và các loại tiền ảo tương tự khác làm phương tiện thanh toán, do Bitcoin và các loại tiền ảo khác không phải là tiền tệ hoặc phương tiện thanh toán hợp pháp được công nhận tại Việt Nam; NĐ-CP 52/2013 của Chính phủ về thương mại điện tử cũng không coi tiền ảo Bitcoin là hàng hóa hay dịch vụ trong giao dịch điện tử.
Trước hiện tượng mới, cần có thời gian “quá độ” nghiên cứu để có giải pháp, ứng xử thích hợp và việc cảnh báo của các cơ quan chức năng được đưa ra kịp thời là cách làm phù hợp và có trách nhiệm.

Thiếu tướng Nguyễn Hùng Lĩnh nhấn mạnh: “Các giao dịch mua bán, thanh toán bằng các loại tiền điện tử được thực hiện qua Internet nhanh chóng, thuận tiện, không kèm theo yêu cầu giấy tờ, chứng từ, đã tạo thuận lợi rất lớn cho khách hàng, nên được nhiều người lựa chọn. Tuy nhiên, các hoạt động giao dịch mang tính “ẩn danh” cao, thanh toán không qua hệ thống NH, không được kiểm soát nên tội phạm dễ lợi dụng và xuất hiện nhiều rủi ro cho người giao dịch, sử dụng phương tiện thanh toán này, như: giao dịch xảy ra tranh chấp sẽ không được pháp luật bảo vệ; nếu xảy ra sự cố hacker tấn công mạng hoặc bị đóng cửa… các nhà đầu tư sẽ phải chịu toàn bộ thiệt hại.

Vừa qua, Bộ Công an đã tổ chức nhiều cuộc hội thảo với các cơ quan chức năng có liên quan về thực trạng và giải pháp quản lý đối với hoạt động kinh doanh, sử dụng tiền điện tử tại Việt Nam. Qua đó, kiến nghị với Chính phủ giao các bộ, ngành liên quan nghiên cứu trình Chính phủ hoặc trực tiếp ban hành các quy định quản lý hoạt động giao dịch, mua bán, thanh toán tiền điện tử trên mạng Internet và chế tài xử lý vi phạm đối với các hoạt động này”.

“Các hoạt động giao dịch, thanh toán tiền ảo trên mạng Internet, không thông qua hệ thống tổ chức tín dụng, không được kiểm soát sẽ làm mất dần vai trò quản lý nhà nước đối với thị trường tiền tệ và hoạt động thanh toán của NHNN, ảnh hưởng đến việc điều hành kinh tế vĩ mô của Chính phủ và NHNN.

Bên cạnh đó, tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với công tác đảm bảo an ninh tiền tệ như: Giao dịch bằng tiền điện tử có tính “ẩn danh” cao có thể trở thành công cụ để tội phạm lợi dụng che giấu hành vi phạm tội hoặc rửa tiền; đối tượng khủng bố và các loại tội phạm có thể lợi dụng để chuyển tiền tài trợ cho các hoạt động chống đối ở trong nước và nước ngoài; người tham gia hoạt động giao dịch, thanh toán tiền điện tử nếu gặp rủi ro hoặc xảy ra tranh chấp sẽ không những không được pháp luật bảo vệ, thậm chí còn liên đới chịu trách nhiệm về pháp lý khi giao dịch với tội phạm mà chính họ không biết”, Thiếu tướng Nguyễn Hồng Lĩnh nêu rõ.

Thiếu tướng Nguyễn Hùng Lĩnh cũng khẳng định: “Để đảm bảo an ninh, an toàn và phòng ngừa rủi ro đối với hoạt động thanh toán điện tử nói chung và giao dịch, thanh toán Bitcoin nói riêng, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành để đánh giá đúng thực trạng hoạt động hiện nay và đưa ra các giải pháp trong công tác quản lý nhà nước, kiểm tra, giám sát hoạt động và phòng ngừa, phát hiện và đấu tranh, xử lý sai phạm đối với các hoạt động này.

Trong đó, NHNN rà soát, bổ sung các quy định về quản lý hoạt động kinh doanh, thanh toán tiền điện tử trên mạng Internet, bổ sung chế tài xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ đối với các hoạt động vi phạm; Bộ Công Thương quy định về hoạt động thương mại điện tử, sàn giao dịch thương mại điện tử và chế tài xử lý vi phạm; Bộ Tài chính quy định về chính sách thuế, phí liên quan đến giao dịch, thanh toán điện tử… Bộ Công an sẽ phối hợp với các bộ, ngành điều tra, xác minh, xử lý các dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự”./.

VOV