Bắp (miền Bắc gọi là ngô) là loại cây lương thực ngắn ngày, được trồng khắp nơi trên đất nước ta. Ở đồng bằng sông Cửu Long, thời vụ bắp bắt đầu từ tháng 11 âm lịch, và thu hoạch vào khoảng gần giữa tháng Giêng năm sau. Người dân miền Tây có thói quen thích trồng bắp nếp vì hạt trắng sữa, mềm dẻo, có vị ngọt thơm đặc trưng, dùng ăn tươi; khác hẳn loại bắp lai (hạt to, cứng, làm thức ăn gia súc).
Mỗi khi đi trên đường vào buổi chiều, thỉnh thoảng bắt gặp xe bà bán bắp nướng bên vệ đường, bên trên có bếp than hồng tỏa hương thơm ngát là tôi nhớ về quê nhà vào mùa thu hoạch bắp. Cứ vào mỗi chiều là ba tôi mang sẵn đồ nghề (thúng, dao…) cùng anh em tôi xuống xuồng bơi qua cồn hái bắp. Nhìn những trái bắp da màu xanh nhạt, no tròn, đầy đặn rất hấp dẫn.
Bắp bẻ tại cây, nấu (hoặc nướng) tại chỗ ăn mới ngọt. Ấn tượng trong đầu như thế, nên khi bẻ bắp xong, anh em chúng tôi liền xin ba vài trái bắp vàng bẹ (bắp vừa ăn, không quá già), dùng nhánh tre đâm vào cùi bắp làm cán, lấy rơm phủ lên để nướng. Đợi một chút khi rơm tàn, cào than ra là bắp chín. Vì lửa cháy không đều, nên có những hạt bị khét, anh em chúng tôi dùng que tre cào bỏ lớp khét đi và “cạp” một cách ngon lành. Khi đã ngán, anh em chúng tôi tách hạt bỏ vào túi, lâu lâu cho vài hạt vào miệng “nhẩn nha” cho “đỡ ghiền”.
Có một thời, bắp là lương thực chính của gia đình chúng tôi: sáng ăn bắp nấu; trưa tìm những trái bắp trét (bắp già nấu chín hạt nở bung, có nhựa rất ngon) còn lại trong rổ ăn cặp với mắm sống (mắm sặt) thay cơm; chiều cơm nếp bắp, tối chè bắp…
Bắp tuy là loại trái bình dị như thế nhưng chế biến món ăn nào cũng ngon (từ trái còn non cho tới trái già) như bắp bao tử ngâm giấm hay xào tôm thịt, bắp nấu, bắp nướng, canh bắp, chè bắp, chả bắp, bắp hầm, xôi bắp, sữa bắp v.v… Nhưng món gợi nhiều ký ức tuổi thơ đối với tôi vẫn là bắp nếp nướng mỡ hành.
Gia đình tôi nay đã rời quê lên thành phố. Mỗi khi mùa bắp đến, để đỡ nhớ món ăn ngày xưa, má tôi thường mua bắp về nướng phết mỡ hành cho gia đình thưởng thức. Làm món ăn nầy rất dễ dàng, chỉ cần ra chợ lựa mua khoảng chục trái bắp nếp “vàng bẹ”, hạt không quá già (khi nướng chín hạt mềm ăn ngọt). Dùng dao bén chặt bỏ phần cuống (đầu) và phần đuôi. Lột bớt một ít lớp vỏ bên ngoài để nướng hạt bắp không bị chín áp (khét).
Than hồng đã chuẩn bị, đặt bắp lên bếp và khi thấy mặt dưới cháy trèm trèm, nhanh tay trở mặt trên xuống cho đến khi hai mặt bắp chín vàng đều nhau, lấy ra cho vào dĩa. Tiếp đến, phi dầu (mỡ) cùng hành lá xắt nhuyễn cho thơm với gia vị (muối, đường…) vừa khẩu vị, để ra chén. Dùng cọng chuối đập giập một đầu chấm vào chén mỡ hành phết lên bắp lúc còn nóng, thế là xong.
Thật ấm cúng và hạnh phúc trong buổi tối cuối năm trời se se lạnh, cả gia đình tụ họp đầy đủ để thưởng thức trái bắp nướng mỡ hành nóng hổi thơm lừng. Cầm trái bắp nướng trên tay đưa lên miệng “cạp” từ từ… Mùi thơm, vị ngọt của bắp hòa lẫn vị mằn mặn, beo béo của mỡ hành thấm đẫm hương vị, rất ngon miệng và gợi nhớ kỷ niệm tuổi thơ nơi quê nhà da diết./.
(Theo thesaigontimes)