Siết quản lý hoạt động dịch vụ tàu cao tốc chở khách

Bộ Giao thông Vận tải cho biết sẽ yêu cầu các đơn vị vận tải đầu tư mới phương tiện để đáp ứng được nhu cầu vận tải của xã hội đồng thời loại bỏ những phương tiện cũ nát thông qua việc quy định niên hạn hoạt động nhằm giảm bớt được ô nhiễm môi trường, đảm bảo an toàn giao thông.

Tuy nhiên, nguy cơ “tử thần” rình rập các hành khách đi tàu cao tốc ở Việt Nam không chỉ nằm ở nguyên nhân thiết bị, kỹ thuật.

Trái tuyến

Theo đánh giá của Bộ Giao thông Vận tải, thời gian vừa qua, hoạt động vận tải hành khách bằng tàu cao tốc cánh ngầm đã xảy ra một số sự cố, tai nạn và tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn giao thông hàng hải và đường thủy nội địa.

Cụ thể, thống kê của Cục Hàng hải tính từ 2007 đến tháng 6/2012 (trong 5 năm) cho thấy, sự cố, tai nạn các tàu cao tốc chở khách có 25 vụ trên đường thủy nội địa làm chết 12 người, bị thương 33 người, chìm 1 phương tiện (xuồng).

Trong đó, số vụ tai nạn đâm va là 14 vụ, nguyên nhân tai nạn do người điều khiển chiếm 56%; số vụ mắc cạn 3 vụ chiếm 12%; số vụ sự cố nguyên nhân do lưới quấn chân vịt, làm ngừng máy chính là 1 vụ, chiếm 4%; số vụ tai nạn sóng to gió lớn làm vỡ kính là 1 vụ, chiếm 4%…

Ông Nguyễn Văn Thuấn, Vụ trưởng Vụ An toàn giao thông (Bộ Giao thông Vận tải) cho biết, hiện nay, các tàu cao tốc cánh ngầm về cơ bản đảm bảo các điều kiện an toàn kỹ thuật. Tuy nhiên, còn một số khiếm khuyết liên quan đã được cơ quan chức năng khuyến cáo và cần phải khắc phục ngay.

Nhưng theo ông Thuấn, điều đáng lo ngại hơn về mặt quản lý, là việc tàu cánh ngầm vẫn hoạt động sai luồng tuyến bởi theo quy định Thông tư 14 của Bộ Giao thông Vận tải, tàu cánh ngầm được coi là phương tiện hoạt động thủy nội địa nhưng khi ra khỏi bến lại hoạt động trên luồng hàng hải.

Chứng minh vấn đề này, ông Thuấn đưa ra dẫn chứng, qua kiểm tra hoạt động tàu cao tốc tại TP.HCM và Bà Rịa-Vũng Tàu, đoàn kiểm tra phát hiện trên tuyến có 7 điểm đen, thiết bị giám sát hành trình không đảm bảo vì lắp thiết bị của ôtô, không có bản đồ số của tuyến đường sông. Khi kiểm tra, phương tiện ở dưới sông nhưng trên thiết bị hiển thị ở trên cạn.

Giảm niên cho hạn tàu?

Trước thực trạng đội ngũ tàu cao tốc chở khách nói trên, Bộ Giao thông Vận tải đang chủ trì xây dựng Dự thảo Nghị định quy định về niên hạn sử dụng phương tiện thủy cao tốc chở khách tại Việt Nam. Theo đó, Bộ Giao thông Vận tải đã trình 2 phương án quy định niên hạn sử dụng tàu cao tốc chở khách, thời hạn áp dụng và cách tính tuổi tàu.

Cụ thể, ý kiến tham vấn của các Sở Giao thông vận tải, các Bộ, ngành và các cơ quan quản lý liên quan cho rằng, tất cả các phương tiện thủy cao tốc chở khách nên quy định niên hạn sử dụng không quá 25 năm.

Theo đánh giá của Bộ Giao thông Vận tải, phương án này nếu áp dụng thì không ảnh hưởng đến vận tải, chủ tàu có đủ thời gian để đổi mới phương tiện nên hầu như không tác động xấu đến vận tải hành khách, không ảnh hưởng nhiều đến đầu tư.

Mặt khác, ý kiến của Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố lại đề xuất niên hạn sử dụng của tàu cánh ngầm không quá 21 năm; tàu đệm khí không quá 18 năm; các phương tiện thủy cao tốc chở khách khác không quá 25 năm.

Bên cạnh đó, Bộ Giao thông Vận tải cũng cho biết, theo các tiêu chuẩn hiện hành có quy định, thời hạn kiểm tra và cấp Giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của tàu cao tốc chở khách tối đa là 12 tháng. Tuy nhiên, sau khi kiểm tra thực tế đối với các tàu cao tốc chở khách trên 20 tuổi, Bộ Giao thông Vận tải đã rút ngắn chu kỳ kiểm tra xuống còn 6 tháng.

Song song với giải pháp trên, Bộ Giao thông Vận tải cũng yêu cầu các cảng bến sẽ phải có những quy định để hành khách lên xuống tàu thuận lợi và khách lên tàu phải được hướng dẫn các thao tác sử dụng phao cứu sinh, các tình huống thoát hiểm khi xảy ra sự cố.

Thuyền viên trên tàu phải thường xuyên được cập nhật các quy định đảm bảo an toàn hàng hải đặc biệt các quy định phòng chống va trôi, các thông tin về luồng hàng hải…

TTXVN