Về việc Trung Quốc đưa và hạ đặt giàn khoan HD-981 trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, huy động nhiều tàu đi cùng, trong đó có cả tàu hộ vệ tên lửa, gây nên tình hình hết sức căng thẳng ở Biển Đông, ngày 10-5, ủy ban Hòa bình Việt Nam đã gửi thư tới Hiệp hội Nhân dân Trung Quốc vì Hòa bình và Tài giảm quân bị; Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt Nam-Trung Quốc thuộc Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam đã gửi điện tới Hội trưởng Hội Hữu nghị Trung Quốc-Việt Nam, bày tỏ sự quan ngại và bất bình của nhân dân Việt Nam trước hành động xâm phạm này; đề nghị các lực lượng Trung Quốc chấm dứt hành động khiêu khích, rút giàn khoan, không làm phức tạp thêm tình hình ở Biển Đông; tìm kiếm các giải pháp hợp lý, hòa bình để giải quyết bất đồng, tạo môi trường hòa bình để nhân dân hai nước xây dựng, phát triển đất nước, phù hợp với nguyện vọng và tình cảm hữu nghị giữa nhân dân hai nước.
Thư của ủy ban Hòa bình Việt Nam gửi Hiệp hội Nhân dân Trung Quốc vì Hòa bình và Tài giảm quân bị viết: Trong những ngày này, nhân dân Việt Nam hết sức quan ngại về những diễn biến căng thẳng do việc Tổng công ty Dầu khí Hải dương Trung Quốc đã đưa giàn khoan HD-981 vào hoạt động trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam. Nhiều tàu, thuyền Trung Quốc hộ tống giàn khoan, trong đó có cả các tàu quân sự, đã liên tục tấn công các tàu Việt Nam trong khu vực này, gây thiệt hại nặng nề về tài sản và đe dọa tính mạng của con người.
Việc làm này đã vi phạm nghiêm trọng quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam đối với vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, đi ngược với Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông năm 2002 (DOC) được ký giữa các quốc gia Đông Nam á và Trung Quốc, vi phạm các thỏa thuận giữa lãnh đạo cấp cao hai nước Việt Nam và Trung Quốc, các trao đổi và thỏa thuận giữa ủy ban Hòa bình Việt Nam và Hiệp hội Nhân dân Trung Quốc vì Hòa bình và Tài giảm quân bị về các nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển, là nguyên nhân chính gây căng thẳng và đe dọa ổn định trên Biển Đông.
Việc làm này không chỉ ảnh hưởng xấu đến sự tin cậy chính trị giữa hai nước, đến các cuộc đàm phán đang diễn ra giữa hai nước về các vấn đề trên biển, mà còn tác động tiêu cực đến tình cảm hữu nghị lâu đời giữa nhân dân hai nước. Dư luận tại Việt Nam đang rất quan tâm và yêu cầu những hành động trên cần phải chấm dứt và không được tái diễn trong tương lai.
Ủy ban Hòa bình Việt Nam cực lực phản đối hành động nêu trên và đề nghị Hiệp hội Nhân dân Trung Quốc vì Hòa bình và Tài giảm quân bị có những hành động tích cực nhằm tiếp tục gìn giữ mối quan hệ hữu nghị, hợp tác truyền thống giữa nhân dân hai nước Việt Nam-Trung Quốc.
Điện của Chủ tịch Hội hữu nghị Việt Nam-Trung Quốc gửi Hội trưởng Hội Hữu nghị Trung Quốc-Việt Nam nêu rõ: Nhân dân Việt Nam và hội viên các cấp của Hội Hữu nghị Việt-Trung hết sức quan ngại và bất bình về việc Trung Quốc hạ đặt giàn khoan và tiến hành thăm dò trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, huy động nhiều tàu đi cùng, trong đó có cả tàu hộ vệ tên lửa. Tình hình hết sức căng thẳng, một số tàu Trung Quốc đã cố tình đâm các tàu thực thi pháp luật của Việt Nam đang hoạt động tại vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, đe dọa nghiêm trọng tính mạng và gây thiệt hại về tài sản của lực lượng kiểm ngư. Việc làm này của phía Trung Quốc ảnh hưởng tới sự tin cậy chính trị, quan hệ hữu nghị đang được các cấp, các ngành hai bên tích cực xây dựng, ảnh hưởng không tốt đến công tác hữu nghị mà hai hội hữu nghị đang tích cực xúc tiến, nhằm thực hiện thỏa thuận của lãnh đạo cấp cao hai nước.
Trước tình hình này, xuất phát từ đại cục quan hệ hai nước, trên tinh thần hữu nghị và tôn trọng luật pháp quốc tế, đề nghị các lực lượng của Trung Quốc có mặt tại đây chấm dứt hành động khiêu khích, rút giàn khoan, không làm phức tạp thêm tình hình và tiến hành thương lượng để giải quyết bất đồng, tạo môi trường hòa bình để nhân dân hai nước xây dựng, phát triển đất nước, phù hợp với nguyện vọng và tình cảm hữu nghị giữa nhân dân hai nước.
Hội Luật gia Thành phố Hồ Chí Minh chiều 10-5 đã tổ chức mít-tinh phản đối việc Trung Quốc đặt giàn khoan dầu HD-981 trái phép trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam. Tham dự có khoảng 1000 người gồm các giới nhân sĩ, trí thức, dân tộc, tôn giáo, văn nghệ sĩ, sinh viên các trường đại học, thanh niên thành phố…
Thay mặt Hội Luật gia Thành phố, bà Đồng Thị ánh, Chủ tịch Hội Luật gia Thành phố Hồ Chí Minh phản bác mạnh mẽ sự xâm phạm chủ quyền của Trung Quốc qua việc đặt giàn khoan và huy động các lực lượng tàu, gây hại đến tàu của Cảnh sát biển Việt Nam cũng như xâm phạm đến lãnh thổ Việt Nam. Bà Đồng Thị ánh cho rằng, những hành động của Trung Quốc là phi pháp, là bước đầu tiên hiện thực hóa yêu sách “đường lưỡi bò” phi lý.
Hội Luật gia Thành phố Hồ Chí Minh cũng đã ra Tuyên bố chung phản đối Trung Quốc đặt giàn khoan trái phép trong vùng biển Việt Nam. Tuyên bố chung nêu rõ: Hành động của Trung Quốc ngang nhiên vi phạm chủ quyền của Việt Nam, vi phạm Luật Biển năm 1982 của Liên hợp quốc mà Trung Quốc là thành viên, đi ngược lại tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông giữa Trung Quốc và các nước thành viên ASEAN (DOC), đi ngược lại thỏa thuận giữa lãnh đạo Việt Nam và Trung Quốc về nguyên tắc giải quyết tranh chấp trên Biển Đông. Việc làm trên của Trung Quốc là phi pháp, không thể chấp nhận được.
Hội Luật gia Thành phố Hồ Chí Minh cực lực phản đối hành động cố ý xâm phạm chủ quyền của Trung Quốc, khiêu khích, áp đặt theo kiểu bá quyền nước lớn, gây bất ổn định nghiêm trọng, đe dọa hòa bình, an ninh trong khu vực. Hội Luật gia Thành phố Hồ Chí Minh yêu cầu phía Trung Quốc phải tôn trọng luật pháp quốc tế, tôn trọng Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS), phải tôn trọng và thực hiện DOC; phải tôn trọng và thực hiện đúng thỏa thuận lãnh đạo Việt Nam-Trung Quốc về giải quyết tranh chấp trên Biển Đông, không để những hành động xâm phạm tương tự tiếp tục xảy ra.
Hội Luật gia Thành phố Hồ Chí Minh bày tỏ sự tin tưởng vào đường lối, chủ trương của Đảng và Nhà nước Việt Nam bảo vệ vững chắc chủ quyền Tổ quốc, giải quyết tranh chấp trên Biển Đông; tin tưởng và ủng hộ mạnh mẽ những đối sách phù hợp của Đảng và Nhà nước Việt Nam đối với những hành động gây hấn của Trung Quốc. Hội luôn sát cánh cùng các lực lượng bảo vệ biển, đảo của Việt Nam và ngư dân ngày đêm bám biển sản xuất và bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.
Hội Luật gia Thành phố Hồ Chí Minh khẳng định: Với dân tộc Việt Nam, chủ quyền quốc gia là tối thượng, không ai có quyền xâm phạm đến độc lập chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ thiêng liêng của Tổ quốc Việt Nam.
* Trước đó, ngày 9-5, tại hội trường Đại sứ quán nước ta ở thủ đô Mát-xcơ-va (Nga), trong khuôn khổ Hội nghị tổng kết công tác năm 2013 và triển khai phương hướng hoạt động năm 2014, Hội Người Việt Nam tại LB Nga đã thảo luận tình hình Biển Đông và thống nhất gửi thư ngỏ về vấn đề Biển Đông đến lãnh đạo Đảng và Nhà nước.
Thư ngỏ nêu rõ, cộng đồng người Việt Nam tại LB Nga những ngày qua theo dõi sát và vô cùng bất bình trước việc Trung Quốc ngang nhiên đưa giàn khoan HD-981 vào sâu trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam; các tàu hải giám Trung Quốc liều lĩnh đâm vào lực lượng Cảnh sát biển nước ta, làm hư hỏng phương tiện và gây thương tích cho các kiểm ngư viên; báo chí Trung Quốc đưa tin xuyên tạc tình hình, khiêu khích, kích động tâm lý hận thù dân tộc.
Hội Người Việt Nam tại LB Nga cực lực lên án hành động gây hấn của Trung Quốc và yêu cầu Trung Quốc phải rút ngay giàn khoan HD-981 và các tàu khỏi vùng biển của Việt Nam. Với tình cảm và ý chí của đồng bào sống xa Tổ quốc, Hội Người Việt Nam tại LB Nga hoàn toàn tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước, truyền thống và sức mạnh của dân tộc Việt Nam trong bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.
Hội người Việt Nam tại LB Nga nguyện sẵn sàng cống hiến tinh thần và sức lực của mình để góp phần cùng đồng bào trong nước bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam thân yêu.
TTXVN